Saturday 1 October 2016

KI INTEM ATANGA INFUINA

KI INTEM ATANGA INFUINA

BY
Dr. FamkimaDarlong
(Medical Superintendent)
The Leprosy Mission Hospital
West Bengal
.

1982-84 vel han Shillong a kin zirlai han Darlong Socio Cultural Organisation ti hi kin in siam ve a. Member chu kin tam vai no. Asan chu, Darlong zirlai naipang kin hrawi fe lei a chang. Ei ram tiang a hawng in zawmpui kin tum a, then then katia chun kin hlawthling in, program chik chak ahom ha kin hong nei ve thin. Hun a hong liam tira, kum a hong vun liam tir a chang chun, , DSCO hi khua hom a dingna ei hmu ta no, Shillong ti bak loi chu.
Chun DTLI ha phur vaika nei tan nawk achanga, eikal that a, Chanchinbu hom “DARLONG ENG” ti in ei insua hial ha, hun itenka maw chang ha chu, kum tin DARLONG THARLAK KUT ha abuaipui pu hom a chang. Changrochu, atun chun, ei chanchinbu hom a boi mai achang. DTLI rihai hom eihawi ta no.
Ileia mangka hin eiboiral zel thin maw ti in ki ngaitua ve a chang chun, Ke ngai dan ve mai chun ma hei hi chang ati.
Akhat na: chun Full time inpe dingin ei thling no ( alei chu hlaw boia full time sin hi a harsa)
An hnina: achun resource ( computer, chanchin in hril in-nep dan(communication), tangka, hun, facilities dang ( eg printing, email, smartphone ) ei nei no ma lai han. In tak tawk tawk ka hman in thil tamka a thaw ei tum achanga, ei thaw sawt thei no.
An thumna: chun dedication or commitment nih encouragement thlarau hi ei nei no.
College ki zawiin, khua a ki hawng suti a, news letter ei tawng in ki hong tan ve a, ki exam result ki nghak kar ka. Kin sem hin mi khat kan “zu-ek”rek ane tekhin, ane encourage hnekin ane discourage.
Ram danga ki sin a rawngbawl in, changrawchu khua nih hnam angka atun lai hin ei Itho hi ki ngaiven in ke siar ve nai thin. Atun lai lekha thiam ei tam a, sarkar lai homa mi lian ei om , facilities ei nei ve taka, talent nughak thlangval an tam a, ideas ( lungril) tam ka ei nei a, khovel mi dang hei chungchang ei hawi/hmu a ei van nei nih Pathian in mal ane sawm.
Chun thil danga (Hmasawna tiang) ei in ka in ke hmu. Program hom tamka hnam angkan ei thaw in ke siar ve nai thin. Entirna in YDA program hrang hrang, Darlong Idol, tian lam chungchang nih thil tamka khua tiang ei hmang. Chun Chanchin hom ei in hawi thiam, facebook page DARLONG BUKPUI ei nei leiin. Hnam dang te hma an sawn ta, anin ka lian ta. Ei ni te ei tan ve chai achang hi. Thil ei tan reng reng hin thil tam ka ei in thial thiam, ei la thaw thin loi hate. Changrochu, inthial hnekin, tholoi tol hi ala se bik. Maleia chun thil thar thaw vu eiti, in thial vu eiti, zir vu ei ti, mangka chun, azai zai in hma sawn ei tia, a hnam angkan mi va ang ve ei ti.
Ki ti tak angkan atun lai program tamka ei khua level a hin ei hmang a , ma buatsai ding hin hnam atangin mi then then kan an hun, an tangka, an taksa anin peka ei lom ( Mi tamkan ei ithaw thei loi an itho hi ei hawi mai atul ei lungril ah.) An hnianga lawmthu ei hril atul.
Hmatiang in ka zel nih hlawthling ei awi chun, ma hei hi ei zui tul ati: (kengaidanmai)
1. Hlim nih lawm vaikan thil ei ithaw hei hi hnam angkan ei lungril in lawi pawm/lawm rei.
2. Mi dem hnekin mi loi in pak rei ( athaw hei nih a buatsaipu hei)
3. Ei ithaw hi ki hnam ding ti hi ei lungrila lawi hoi rei.
4. Adempu chang loi in ei thiamna hmuna, ava ruan ve loi tum rei.
5. Asiat/athat loina zawng loi in ,athatna chai a hmul oi tum rei.
6. Encouragement ape loi in sei rei.
7. Dem tum ri ngot leiin, thil hi loi idem no rei. Suggestions loi pe zawk rei ei hnam hmasawna dingin.
8. Buatsaitu hei hi lawmthu loi hril rei, loi support rei asan chu ei ithaw awi loi/thei loi an ithaw achang. Ei van nok ve thiam dek no chun ki demna san ding reng a awm no.
9. Thil thar ei thaw hin, ei in thialna tam ati ( thil mak achang no)
10. Ringtu ei achanga, ringtu nunna ei nei atul... hmangaina, in hoi thiamna, mi demloina, mi ngaidamna, hmatiang hlawthling awina, ei in thial homin thoi nokna thlarau.
Winston Churchill ( England President hlui) ati chu “ Ei mani laia hmel ma ei nei nonte, put tiang hmelma ngot te anen se thei ding an boi”.
A ti tak angkan ei Darlong hnam laia a nen se tu ei om nonte put tiang mi dang/hnam dang ngot te anen sia thei ding an boi. Ei lungril ei in rual inte tuhom in nen se thei no ni. Hlawthlingna chu hnam angkan ei kuta a awm.
Ke lawm.

No comments:

Post a Comment